Basketbol oyun kuralları, saha ölçüleri nelerdir? Kısaca bilgi
Futbol ve voleybol gibi basketbol da popüler sporlar arasında yer almaktadır. Basketbol oyun kuralları hakkında detaylı bilgi edinenlerin, basketbola olan merakı daha da artmaktadır. Basketbol, iki takımın karşı karşıya olan mücadelesinin sonucunu potaya attıkları basketlerin belirlediği bir spordur.
Basketbol oyununa merakı olanlar, basketbol kuralları hakkında araştırmalar yapmaktadır. Biz de, bu yazımızda basketbol severlerin merakını gidermek için basketbol oyun kuralları hakkında detaylı bilgiler hazırladık. Basketbol hakkında detaylı bilgiye sahip olmak için yazımızın devamını okuyunuz
Basketbol nasıl oynanır?
Basketbol oyun kuralları gereği, 5’er kişiden oluşan iki takımın kazanmak için elle oynadığı bir spor müsabakasıdır. Sadece el ile oynanan basketbolda, oyun esnasında oyuncuların topa ayakları ile temas etmemesi gerekmektedir. Her oyun 4 periyottan oluşmakta ve 4 periyotun sonucunda en çok sayı atan takım mücadeleyi kazanmaktadır. Dördüncü periyot sonucunda her iki takımın attığı sayı eşitse, uzatma için yarım periyot daha oynanır.
Takımların sayı kazanması için karşı tarafın potasına sayı atması gerekir. Basketbol topu, potada bulunan çemberden geçtikten sonra sayı kazanılır. Sayı kazanmak için atılan atışlar 2’lik ve 3’lük olmak üzere iki çeşittir. Oyun içerisinde faul, saniye ve ceza gibi kurallar da bulunmaktadır.
Basketbol oyun kuralları
Basketbol oyun kuralları, genel olarak her yerde aynı kurallar uygulansa da NBA gibi liglerde farklılık gösterebilmektedir. Avrupa ve diğer ülkelerde basketbol oyun kuralları 2022 listesine göre şu şekilde sıralanmaktadır:
- Müsabaka içinde her iki takımdan 5’er kişi bulunmakta ve saha kenarında her iki takımdan 7’şer kişiden oluşan yedekler bulunmaktadır.
- Oyun kuralları için masa hakemleri dışında 3 hakem bulunmaktadır. 2 hakem saha içerisinde, diğer hakem ise masada görev almaktadır.
- İlk yarı ve ikinci yarı olarak bölünen müsabakalarda 1. ve 2. periyotlar ilk yarıyı, 3. ve 4. periyotlar da ikinci yarıyı göstermektedir. Ayrıca her bir periyot 10 dakikadan oluşmaktadır.
- 4. periyot sonucunda fazla sayıya sahip olan takım, müsabakayı kazanır. Eğer 4. periyot sonucunda her iki takımın sayıları eşitse, oyun 5 dakikalık yani bir periyotun yarısı kadar uzatmaya gider.
- Oyunda hücum süresi 24 saniyedir. Aynı takım 24 saniye içinde topu potaya atamazsa, top karşı tarafa geçer.
- Oyun içerisinde atışlar 3’lik ve 2’lik olmak üzere ikiye ayrılır. 3’lük sayı çizgisi dışından potaya atılan sayı takıma 3 puan, 2’lik sayı çizgisi ile 3’lük sayı çizgisi arasında atılan atışlar 2 sayı kazandırmaktadır.
- Serbest atışalar 1 puan kazandırmaktadır.
Basketbol saniye kuralları
Genel kurallar arsında 3, 5, 8 ve 24 saniye kuralları bulunmaktadır. Basketbol oyun kuralları kısaca şu şekildedir;
- 3 saniye kuralı: Bu saniye kurallına göre; oyuncu, boyalı (kısıtlı) alana girdiğinde elindeki topu 3 saniye içinde ya potaya ya da arkadaşına pas olarak vermelidir. Aksi durumda top karşı tarafa geçer.
- 5 saniye kuralı: Topa sahip olan tarafın, 5 saniye içerisinde karşı tarafın bölgesine veya saha kenarında elinde olan topu oyuna dahil etme kuralıdır. Aksi durumda top taraf değiştirir.
- 8 saniye kuralı: Takım oyunu başlattıktan sonra topu, karşı takımın sahasına 8 saniye içerisinde sokması gerekmektedir. 8 saniye içinde top, orta çizgiyi geçmezse top taraf değiştirir.
- 24 saniye kuralı: Takımlar, 24 saniye içerisinde topu potaya atmak zorundadır. Ancak yarı sahayı geçmeleri ve tüm sahayı dolaşmaları şartıyla.
Basketbol saha ölçüleri nelerdir?
Basketbol, belirli kuralları olan bir spordur. Dünyanın her yerinde basketbol saha ölçüleri aynıdır. Saha ölçüleri ise şöyledir;
- Basketbol sahası, dikdörtgen şeklinde tasarlanmıştır. Uzun kenarı 28, kısa kenarı ise 15 metre uzunluğundadır.
- Dikdörtgen sahanın ortasını bölen çizgi, 15 metredir.
- Sahanın ortasında bulunan dairenin boyu 3,6 metredir.
- Basketbol potaları, 1.2 metre saha içerisinde yer almakta ve boyları 1.2 veya 1.8 metre uzunluğundadır.
- Serbest atış için kullanılan çizgi, 3,6 metre olmakta ve dikdörtgen sahanın kısa kenarına uzaklığı 5.8 metredir.
Basketbol faul kuralları
Basketbol oyun kuralları arasında faul, taraf oyuncuya karşı taraf oyuncunun illegal davranışları veya hareketleri neticesinde oluşmaktadır. Faul sonucunda hakem, faule maruz kalan oyuncuya serbest atış hakkı tanımaktadır. Serbest atışı, sadece faule maruz kalan oyuncu kullanabilmektedir. Serbest atış hakkı 2 tanedir. Her bir atış potayı bulduktan sonra takıma, 1 puan kazandırmaktadır.