Üniter devlet nedir? Kısaca bilgi
Üniter devlet, merkeziyetçilik esasına dayanan devlet çeşididir. Günümüzde en yaygın devlet çeşidi olan üniter devlette, tek bir yasama organı, tek bir yürütme organı ve tek bir yargı sistemi vardır. Fransızca “Unitaire” kelimesinden gelmektedir. Kısaca merkeziyetçi devlet olarak da tanımlanabilir.
Üniter devlet, merkezi idarenin üstünlüğüne dayanmaktadır. Egemenlik yetkisi tek bir merkezde toplanmıştır. Diğer idari birimler, sadece merkezi yönetimin devretmeyi uygun bulduğu yetkileri kullanabilir. Yerel yönetimlerin belirli bir özerkliği olsa da, yasama ve yargı yetkileri yoktur.
Türkiye Cumhuriyeti, üniter bit devlettir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 3’üncü maddesine göre, “Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.” Anayasamızda “üniter devlet” ifadesi geçmese de, biraz önce değinilen maddede üniter devletin tanımı yapılmaktadır.
Üniter devlet olan ülkeler
Dünya genelinde ülkelerin büyük bir bölümü üniter devlet şekli ile yönetilmektedir. Bu devletleri şöyle sıralayabiliriz:
Afganistan
Arnavutluk
Cezayir
Angola
Antigua ve Barbuda
Ermenistan
Aruba
Azerbaycan
Bangladeş
Beyaz Rusya
Belize
Benin
Bhutan
Bolivya
Botsvana
Brunei
Bulgaristan
Burkina Faso
Burundi
Kamboçya
Kamerun
Cape Verde
Orta Afrika Cumhuriyeti
Çad
Şili
Çin Halk Cumhuriyeti
Kolombiya
Kongo Cumhuriyeti
Kosta Rika
Fildişi Sahilleri
Hırvatistan
Küba
Curaçao
Kıbrıs
Çek Cumhuriyeti
Danimarka
Cibuti
Dominik Cumhuriyeti
Kongo Demokratik Cumhuriyeti
Doğu Timor
Ekvador
Mısır
El Salvador
Ekvator Ginesi
Eritre
Estonya
Fiji
Finlandiya
Fransa
Gabon
Gürcistan
Gana
Yunanistan
Grenada
Guatemala
Gine
Gine-Bissau
Guyana
Haiti
Honduras
Macaristan
İzlanda
Endonezya
İran
İrlanda
İsrail
İtalya
Jamaika
Japonya
Ürdün
Kazakistan
Kenya
Kiribati
Kuveyt
Kırgızistan
Laos
Letonya
Lübnan
Lesoto
Liberya
Libya
Liechtenstein
Litvanya
Lüksemburg
Makedonya
Madagaskar
Malavi
Maldivler
Mali
Malta
Marshall Adaları
Moritanya
Mauritius
Moldova
Monako
Moğolistan
Karadağ
Fas
Mozambik
Myanmar
Namibya
Nauru
Hollanda
Yeni Zelanda
Nikaragua
Nijer
Kuzey Kore
Norveç
Umman
Palau
Panama
Papua Yeni Gine
Paraguay
Peru
Filipinler
Polonya
Portekiz
Katar
Romanya
Ruanda
Saint Lucia
Saint Vincent ve Grenadinler
Samoa
San Marino
Sao Tome ve Principe
Suudi Arabistan
Senegal
Sırbistan
Seyşeller
Sierra Leone
Singapur
Sint Maarten
Slovakya
Slovenya
Solomon Adaları
Güney Kore
İspanya
Sri Lanka
Surinam
Svaziland
İsveç
Suriye
Çin Halk Cumhuriyeti (Tayvan)
Tacikistan
Tanzanya
Tayland
Gambiya
Togo
Tonga
Trinidad ve Tobago
Tunus
Türkiye
Türkmenistan
Tuvalu
Uganda
Ukrayna
İngiltere
Uruguay
Özbekistan
Vanuatu
Vatikan
Vietnam
Yemen
Zambiya
Zimbabve
