Parlamenter sistem nedir? Kısaca özellikleri

Parlamenter sistem, kuvvetlerin yumuşak ayrımına dayanan bir hükümet sistemidir. Bu sistemde yürütme organı yasamı organı içerisinden doğmuştur ve ona karşı sorumludur. Bu sebeple yasama ve yürütme tam olarak birbirinden bağımsız değildir.

Yürütme organını devlet başkanı ve bakanlar kurulu oluştururken, yasama organını meclis oluşturmaktadır. Yürütme organı iki başlıdır. Yürütmenin sorumsuz kanadını devlet başkanı oluştururken, sorumlu kanadını bakanlar kurulu oluşturur.

Dünyada parlamenter sitemin uygulandığı bazı ülkeler şunlar: Almanya, İngiltere, Japonya, İsveç, Norveç, Belçika, Danimarka ve Yeni Zelanda.

Parlamenter sistemin özellikleri maddeler halinde şöyle:

• Bu sistemde yürütme organı iki başlıdır. Yani düalist yapıdadır. Devlet başkanı yürütme organının sorumsuz kanadını oluştururken, bakanlar kurulu ise sorumlu kanadını oluşturmaktadır. Başbakan ve bakanlardan oluşan bakanlar kurulu da ikili bir yapıdadır.
• Parlamenter sistem, kuvvetlerin yumuşak ayrımına dayanmaktadır.
• Bu sistemde yürütme organı doğrudan doğruya halk tarafından seçilmez. Devlet başkanları parlamento tarafından seçilir.
• Yasama organı yürütme organını güvensizlik oyu ile düşürebilir. Yani bu sistemde yürütme, yasamanın güven oyuna dayanır. Bu durum yürütme organının yasama organına karşı sorumlu olduğunu göstermektedir. Yürütme organının sorumlu kanadını başbakan ve bakanlar kurulu, sorumsuz kanadını ise devlet başkanı oluşturmaktadır.
• Parlamenter sistemde başbakan yasama organının üyeleri arasından seçilir.
• Yasama organı yürütme organını, yürütme oranı da yasama organını belirli koşullarda feshedebilir.
• Bu sistemde bakanlar kurulu yasama organına kanun önerisinde bulunabilir. Milletvekili olan bakanlar mecliste oy kullanabilir.