Lirik şiir nedir? Kısaca tanımı ve özellikleri

Lirik şiir nedir? Lirik şiirin özellikleri nelerdir? Lirik şiirin halk edebiyatındaki ve divan edebiyatındaki karşılığı nedir? Lirik şiir hakkında bilinmesi gerekenleri kısaca sizler için hazırladık.

Lirik şiir nedir?

Lirik şiir, heyecanların coşkulu bir dille anlatıldığı duygu yüklü şiirlere verilen isimdir. Bu şiir türü duygusal bir özelliğe sahiptir. Ağırlıklı olarak aşk, sevgi, ayrılık, ölüm ve hasret gibi bireysel konular duygusal, coşkulu bir anlatımla işlenir.

Lirik şiirin özellikleri

Bu şiir türünde şair okuyucunun duygularına, kalbine seslenir. Lirik şiir, okuyucuyu duygulandırır. Edebi türlerin en çok kullanıldığı şiir türüdür. Eski Yunan edebiyatında şairler şiirlerini “lir” adı verilen bir saz eşliğinde söylerlerdi. Bu sebeple daha sonraki yıllarda bu tür şiirlere “lirik şiir” adı verilmiştir.

Lirik şiir özellikleri maddeler halinde şöyle:

• Kişisel duyguları ve düşünceleri ifade etmeyi amaçlar.
• Okurun duygularına doğrudan hitap eder.
• Ölçü ve ritim kullanır.
• Dil ve imgeleme kullanımı yoğun olabilir.
• Öznel bir bakış açısına sahiptir.
• Duygu yoğunluğu ve derinliği yüksektir.
• Kişisel bir anlatım tarzına sahiptir.
• Okuyucunun hayal gücünü harekete geçirir.
• Duyguları ve düşünceleri sözcüklerle ifade etmeye çalışır.

Lirik şiirin Eski Yunan’da ilk temsilcileri Sappho ve Alkaeus‘tur. Türk edebiyatında bu şiir türünün örneğini veren bazı şairler ise şöyle: Karacaoğlan, Fuzuli, Yunus Emre, Dadaloğlu, Yahya Kemal Beyatlı, Ahmet Haşim, Cahit Sıtkı Tarancı.

Lirik şiirin halk edebiyatındaki karşılığı

Lirik şiirin halk edebiyatındaki karşılığı koşmalar ve semailerdir. Halk şairleri “kopuz” adı verilen bir tür saz eşliğinde şiirlerini söylerlerdi.

Tanzimat döneminde kemençeye benzer bir çeşit telli saz olan “rebab”dan dolayı bu tür şiirlere “rebabi” adı verilmiştir.

Lirik şiirin divan edebiyatındaki karşılığı

Lirik şiirin divan edebiyatındaki karşılığı gazel, şarkı ve murabbadır. Divan edebiyatında bu şiir türünün en güzel örneklerini Fuzuli, Nedim ve Baki gibi sanatçılar vermiştir.