Anayasa Mahkemesi kaç üyeden oluşur? Ne zaman kuruldu?

Anayasa Mahkemesi, yasaların anayasaya uygunluğunun denetlenmesi için 1961 Anayasası ile kurulmuştur. 16 Nisan 2017 tarihinde yapılan referandumla birlikte üye sayısı ve seçimine ilişkin önemli değişiklikler yapıldı.

Anayasa Mahkemesi kaç üyeden oluşur?

Anayasa Mahkemesi, 15 üyeden oluşmaktadır. Bu üyelerin 12‘si Cumhurbaşkanı, 3‘ü de Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından seçilmektedir.

TBMM tarafından seçilecek 3 üyenin 2’si Sayıştay Genel Kurulunun kendi başkan ve üyeleri arasından her boş yer için gösterecekleri üçer aday içinden seçilirken; 1 üye ise Baro başkanlarının serbest avukatlar arasından gösterecekleri 3 aday içinden seçilmektedir.

TBMM’de Anayasa Mahkemesi üye seçimi için yapılacak oylama gizli şekilde yapılır. İlk turda üye tam sayısının 2/3 oranı, ikinci turda ise üye tam sayısının salt çoğunluğu aranır. İkinci oylamada salt çoğunluk sağlanamadığı taktirde üçüncü turda en çok oyu alan iki aday arasında oylama yapılır. En fazla oy alan aday ise seçilir.

Cumhurbaşkanı tarafından seçilecek 3 üye Yargıtay Genel Kurulunun her boş yer için gösterecekleri üçer aday arasından, 2 üye de Danıştay Genel Kurulunun her boş yer için gösterecekleri üçer aday arasından seçilir.

Cumhurbaşkanı tarafından seçilecek 3 üye en az ikisi hukukçu olmak üzere Yüksek Öğretim Kurulu’nun (YÖK) kendi üyesi olmayan yükseköğretim kurumlarının hukuk, siyasal bilimler ve iktisat dallarında görev yapan öğretim üyeleri arasından her boş yer için gösterecekleri üçer aday arasından seçilir.

Cumhurbaşkanı tarafından seçilecek 4 üye ise üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar, birinci sınıf hakim ve savcılar ve en az 5 yıl raportör olarak görev yapmış Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından seçilir.

Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresi

Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresi 12 yıldır. Başkan ve başkanvekillerinin görev süresi ise 4 yıldır. 12 yıllık görev süresini dolduran üyenin bir daha seçilmesi mümkün değildir. 65 yaşını doldurunca emekliye ayrılırlar.

Anayasa Mahkemesi başkanı nasıl seçilir?

Anayasa Mahkemesi başkanı ve başkanvekilleri, üyeleri arasında yapılan gizli oylamayla seçilir. Görev süresi bitenlerin yeniden seçilmesi mümkündür.